การศึกษาปัจจัยที่ใช้ในการพิจารณาออกแบบและทางเลือกรูปแบบแนวเขื่อนป้องกันน้ำท่วมริมแม่น้ำเจ้าพระยา ด้วยวิธีการวิเคราะห์เชิงลำดับชั้น

บทคัดย่อ

กรุงเทพมหานคร ตั้งอยู่บนพื้นที่ราบลุ่มตอนปลายของแม่น้ำเจ้าพระยา และอยู่ภายใต้อิทธิพลการขึ้น - ลงของน้ำทะเล ผนวกกับปัญหาแผ่นดินทรุดอีกประการหนึ่งจึงก่อให้เกิดปัญหาน้ำท่วมทวีความรุนแรงขึ้น จึงมีการป้องกันน้ำท่วมเนื่องจากน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยามีระดับสูงล้นตลิ่ง โดยการสร้างเขื่อนป้องกันน้ำตามแนวริมฝั่งแม่น้ำ หรือริมฝั่งคลองที่ได้รับอิทธิพลโดยตรงจากระดับน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยา การวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อทำการศึกษาวิเคราะห์และกำหนดปัจจัยในด้านต่าง ๆ ที่ใช้ในการออกแบบเขื่อนป้องกันน้ำท่วม และทำการคัดเลือกรูปแบบเขื่อนป้องกันน้ำท่วมให้เหมาะสม และมีประสิทธิภาพมากที่สุด ด้วยการนำกระบวนการวิเคราะห์เชิงลำดับชั้น (Analytical Hierarchy Process) เพื่อจัดลำดับความสำคัญ พบว่าแนวเขื่อนป้องกันน้ำท่วมรูปแบบที่ 4 ได้คะแนนรวมสูงสุด (0.494) เนื่องจากมีประสิทธิภาพในการป้องกันน้ำท่วม และป้องกันการกัดเซาะตลิ่งในช่วงน้ำไหลแรงโดยเฉพาะช่วงน้ำหลาก เป็นรูปแบบเขื่อนที่ลดการกัดเซาะดินบริเวณตลิ่งและฐานเขื่อน มีความแข็งแรงของโครงสร้างลดแรงดันน้ำที่กระทำต่อโครงสร้างโอกาสพังทลายจึงมีน้อย