การวิเคราะห์การจัดสรรน้ำ กับความคุ้มทุนทางด้านเศรษฐศาสตร์ การพัฒนาแหล่งน้ำบาดาลและการส่งน้ำระยะไกลขนาดใหญ่เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำวิกฤตภัยแล้ง ตำบลศรีสมเด็จ อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด และ ตำบลหนองฝ้าย อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี

บทคัดย่อ

จากสถานการณ์ภัยแล้งที่ผ่านมาทำให้ประเทศไทยพบกับปัญหาการขาดแคลนน้ำเป็นประจำทุกปี ส่งผลให้น้ำไม่เพียงพอต่อความต้องการของประชาชน ไม่สามารถนำมาใช้เพื่อการอุปโภคบริโภค ได้อย่างเพียงพอ ทำให้การวิเคราะห์การจัดสรรน้ำและวิเคราะห์ความคุ้มทุนทางด้านเศรษฐศาสตร์เป็นสิ่งจำเป็นในการวัดผลการลงทุนในการจัดหาน้ำของโครงการต่างๆที่นำมาแก้ไขปัญหาโดยพื้นที่ที่นำมาวิเคราะห์ ได้แก่ พื้นที่ตำบลศรีสมเด็จ อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด และ พื้นที่ตำบลหนองฝ้าย อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี โดยทั้งสองพื้นที่มีความแตกต่างกันทางด้านภูมิประเทศและจุดประสงค์การใช้น้ำ โดยพื้นที่ตำบลศรีสมเด็จ อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด มีโครงการประเภทส่งน้ำระยะไกล เพื่อให้ประชาชนใช้น้ำอุปโภค-บริโภค รวมถึงส่งน้ำไปยังโรงพยาบาล โดยพื้นที่นี้จะทำการวิเคราะห์น้ำเพื่ออุปโภค-บริโภค รวมถึงน้ำที่ส่งไปยังโรงพยาบาลเพื่อช่วยเหลือประชาชน โดยปริมาณน้ำที่ได้จะมีปริมาณที่น้อยกว่าที่ประเมินไว้ก่อนทำโครงการ เนื่องจากมีการรุกล้ำของน้ำเค็มเพิ่มมากขึ้น รวมถึงการขยายตัวของประชากรมากขึ้น โดยปัจจุบันเป็นเวลา 3 ปี หลังจากทำโครงการ ทำให้ต้องมาวิเคราะห์การจัดสรรน้ำและความคุ้มทุนของโครงการอีกครั้ง เพื่อนำไปประยุกต์ใช้กับพื้นที่ใกล้เคียงได้ พื้นที่ตำบลหนองฝ้าย อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี เป็นโครงการที่มีการจัดสรรน้ำให้กับประชาชนทั้งน้ำอุปโภค-บริโภค รวมถึงน้ำชลประทาน โดยจะทำการวิเคราะห์น้ำชลประทานด้วยโปรแกรม WUSMO เพื่อนำมาผลมาวิเคราะห์การจัดสรรน้ำทั้งระบบด้วยโปรแกรม EPANET ซึ่งจะทำการวิเคราะห์เช่นนี้ทั้งสองพื้นที่ ผลที่คาดว่าจะได้รับจากการศึกษาวิจัยในครั้งนี้คือ การจัดสรรน้ำให้สามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างเพียงพอในแต่ละกิจกรรม ซึ่งจะต้องมีการจัดสรรที่พิจารณาทั้งด้านเวลาการส่งน้ำและปริมาณน้ำ เพื่อให้โครงข่ายท่อส่งน้ำสามารถส่งได้อย่างเพียงพอ โดยแนวทางการศึกษาครั้งนี้จะทำให้ทราบถึงการจัดสรรน้ำและการบริหารจัดการน้ำที่มีประสิทธิภาพและยั่งยืนต่อประชาชน สำหรับพื้นที่ตำบลศรีสมเด็จ อำเภอศรีสมเด็จ จังหวัดร้อยเอ็ด ที่อัตราค่าน้ำที่ 19 บาทต่อลูกบาศก์เมตร จะได้ค่า B/C เท่ากับ 1.04 และ EIRR เท่ากับร้อยละ 6.48 และพื้นที่ตำบลหนองฝ้าย อำเภอเลาขวัญ จังหวัดกาญจนบุรี อัตราค่าน้ำที่ 15 บาทต่อลูกบาศก์เมตร จะได้ค่า B/C เท่ากับ 1.01 และ EIRR เท่ากับร้อยละ 6.16