ปัจจัยที่ส่งผลต่อเจตนาในการเลือกใช้บริการ Mobility as a Service (MaaS) ในกรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

ในปัจจุบัน การคมนาคมได้รับการพัฒนามากขึ้นและมีทางเลือกในการเดินทางมากขึ้น รวมไปถึงการนำแอปพลิเคชันที่เกี่ยวข้องกับการเดินทางที่ทำให้การเดินทางเป็นเรื่องที่ง่ายและสะดวกขึ้น จึงทำให้เกิดแนวคิดบูรณาการบริการเดินทางซึ่งเรียกแนวความคิดนี้ว่า บริการเดินทางรวมครบวงจร (Mobility as a Service หรือ MaaS) ที่มีการบูรณาการการวางแผน การจอง และการชำระค่าบริการในการขนส่งทุกชนิดตามความต้องการของผู้ใช้ได้ในแพลตฟอร์มเดียว แนวคิดนี้ยังเป็นเรื่องใหม่และยังไม่มีการนำมาใช้ในประเทศไทย การวิจัยนี้จึงศึกษาทัศนคติในการเดินทางและเจตนาหรือความตั้งใจของผู้เดินทางในกรุงเทพมหานครว่าปัจจัยใดส่งผลต่อเจตนาที่จะใช้ MaaS มากน้อยเพียงใด งานวิจัยนี้ได้ใช้แบบจำลองที่มีพื้นฐานมาจากทฤษฎีการยอมรับการใช้เทคโนโลยี (Unified Theory of Acceptance of Technology; UTAUT) เนื่องจากตัวเลือกการเดินทางส่วนใหญ่มีให้บริการอยู่แล้วในกรุงเทพมหานคร งานวิจัยนี้จึงให้ความสนใจทางด้านประโยชน์ที่จะได้รับเมื่อมีการใช้บริการเดินทาง MaaS เครื่องมือที่สำคัญที่ใช้ในงานนี้คือแบบสอบถามเพื่อเก็บข้อมูลทัศนคติที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีที่มีอยู่ในปัจจุบันของผู้เดินทาง รวมไปถึงความตั้งใจใช้ MaaS การวิเคราะห์ทำโดยใช้แบบจำลองสมการโครงสร้าง (Structural Equation Modeling; SEM) เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยและเจตนาเชิงพฤติกรรมภายในแบบจำลอง ตัวอย่างที่ใช้ในการวิเคราะห์ทั้งสิ้น 291 ตัวอย่าง ผลการวิเคราะห์พบว่า ผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 30 ปี มีความถี่ในการใช้งานแอปพลิเคชันต่าง ๆ ที่สูงกว่าผู้ที่มีอายุมากกว่า ยกเว้นแอปพลิเคชันที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน เช่น แอปพลิเคชันการเงิน ส่วนผลการวิเคราะห์สมการโครงสร้าง พบว่า ความคาดหวังด้านประสิทธิภาพ ความคาดหวังด้านความพยายาม และอิทธิพลทางสังคม มีผลต่อเจตนาในการใช้ MaaS ที่น้ำหนัก 0.219 0.213 และ 0.365 ตามลำดับ