การประยุกต์ใช้วัฏจักรการขับขี่ ในการประเมินมลพิษระหว่างช่องเก็บค่าผ่านทางแบบเงินสด และแบบอิเล็กทรอนิกส์: กรณีศึกษาทางยกระดับอุตราภิมุข

บทคัดย่อ

ปัจจุบันเทคโนโลยีการเก็บค่าผ่านทางบนทางยกระดับอุตราภิมุขแบ่งออกเป็น 2 ระบบ ได้แก่ ระบบเงินสดและระบบอิเล็กทรอนิกส์ (ETC) ซึ่งส่งผลต่อพฤติกรรมการขับขี่ โดยเฉพาะการชะลอและเร่งความเร็ว ส่งผลให้ระดับการปล่อยมลพิษแตกต่างกัน งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมจากการดำเนินงานของทั้งสองระบบ โดยประยุกต์ใช้วัฏจักรการขับขี่กรุงเทพมหานครร่วมกับระบบ Camera Analytics ในการเก็บข้อมูล ณ ด่านเก็บค่าผ่านทาง 9 แห่งบนทางยกระดับอุตราภิมุข โดยใช้ความเร็วของรถเป็นตัวชี้วัดการคำนวณปริมาณมลพิษจากก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂), คาร์บอนมอนอกไซด์ (CO), ไนโตรเจนออกไซด์ (NO_X) และสารประกอบไฮโดรคาร์บอน (HC) ภายใต้ทั้งสภาวะการจราจรติดขัด (Congested) และไม่ติดขัด (Uncongested) ผลการศึกษาพบว่า ระบบ ETC สามารถลดการปล่อยมลพิษได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยตลอดหนึ่งปี สามารถลด CO₂ ได้ 71.97 ตัน, CO ได้ 26.41 กิโลกรัม, NO_X ได้ 20.55 กิโลกรัม และ HC ได้ 2.41 กิโลกรัม ซึ่งเป็นผลจากการลดความถี่ของการหยุดและเร่งความเร็วบริเวณด่านฯ ในขณะที่ระบบเงินสดก่อให้เกิดการปล่อยมลพิษสูงกว่า เนื่องจากรถต้องชะลอและหยุดเพื่อชำระค่าผ่านทาง งานวิจัยนี้สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพของระบบ ETC ในการลดมลพิษทางอากาศในเขตเมือง และสนับสนุนการกำหนดนโยบายเพื่อลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืนผ่านการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานการขนส่ง อย่างไรก็ตาม การศึกษานี้พิจารณาเฉพาะรถยนต์ที่ใช้เครื่องยนต์เบนซินเท่านั้น เนื่องจากอุปกรณ์ตรวจวัดการจราจรที่มีอยู่ ณ ปัจจุบันยังไม่สามารถแยกประเภทการใช้เชื้อเพลิงของเครื่องยนต์ได้