การวิเคราะห์ผลกระทบจากการจัดการจราจรด้วยการหยุดรถสลับทิศทาง : กรณีศึกษาแบบจำลองจราจรระดับจุลภาคของทางแยกต่างระดับพญาไท

บทคัดย่อ

บริเวณทางแยกต่างระดับพญาไทบนทางพิเศษศรีรัชเป็นจุดที่มีปัญหาการจราจรติดขัดและเกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้ง โดยเฉพาะช่วงเวลาเร่งด่วนเย็น (16:00–19:00 น.) อันเนื่องมาจากลักษณะพื้นที่ที่มีความขัดแย้งในการจราจรระหว่างกระแสจากทิศทางพระราม 9 และบางโคล่ การทางพิเศษแห่งประเทศไทยได้ดำเนินมาตรการหยุดรถจากทิศทางบางโคล่ทุก ๆ 5 นาที ซึ่งช่วยบรรเทาปัญหาในระดับหนึ่ง การศึกษานี้จึงใช้แบบจำลองสภาพการจราจรระดับจุลภาค (Microscopic Traffic Simulation) เพื่อเปรียบเทียบ 3 มาตรการ ได้แก่ การปิด/เปิดเฉพาะบางโคล่ การปิด/เปิดทั้งสองทิศทาง และการใช้ระบบ Ramp Metering โดยจำลองรวม 12 กรณีศึกษา และประเมินผลจากตัวแปรด้านการจราจร ได้แก่ ความล่าช้า เวลาเดินทาง ความเร็วเฉลี่ย และความยาวแถวคอย พร้อมการปรับเทียบและตรวจสอบความถูกต้องของผลการศึกษาพบว่า การใช้ระบบ Ramp Metering เพื่อควบคุมการจราจรจากทิศทางพระราม 9 โดยการเพิ่มช่องจราจรเสริมผ่านการขยายไหล่ทางเป็นระยะทาง 200 เมตรก่อนถึงทางร่วม (Merging area) เพื่อรองรับปริมาณการจราจร 2,500–3,000 คัน/ชั่วโมง ร่วมกับการปิดช่องจราจรขวาจากทิศทางบางโคล่เป็นระยะประมาณ 800 เมตร (กรณีที่ 3.4) ให้ผลลัพธ์ดีที่สุดในเชิงประสิทธิภาพ โดยสามารถลดความล่าช้าได้ 83.7% ลดเวลาเดินทางได้ 61.4% เพิ่มความเร็วเฉลี่ยได้ 53.1% และลดความยาวแถวคอยของการจราจรได้อย่างมีนัยสำคัญ เมื่อเทียบกับมาตรการการจัดการจราจรในปัจจุบัน (กรณีที่ 1.3)