การประยุกต์ใช้วิธีการ AHP และ TOPSIS ในการคัดเลือกแนวเส้นทางของถนนแนวใหม่ กรณีศึกษา: ถนนสาย ข2 ผังเมืองรวมสระบุรี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเลือกแนวเส้นทางที่เหมาะสมของถนนสาย ข2 ตามแผนผังรวมเมืองสระบุรี พ.ศ. 2562  โดยใช้วิธี Analytic Hierarchy Process (AHP)ร่วมกับวิธีTechnique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS)ซึ่งปัจจัยหลักประกอบด้วย 3 ปัจจัย 1. ปัจจัยด้านวิศวกรรมและการจราจร ซึ่งมี 3 ปัจจัยย่อย 2. ปัจจัยด้านการลงทุน ซึ่งมี 2 ปัจจัยย่อย 3 ปัจจัยด้านผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชน ซึ่งมี 4 ปัจจัยย่อย โดยปัจจัยทั้งหมดจะถูกถ่วงน้ำหนักความสำคัญด้วยวิธีAHPจากนั้นนำมาวิเคราะห์ด้วยวิธีTOPSIS เพื่อจัดลำดับแนวเส้นทางที่เหมาะสมของถนน สาย ข2 โดยการศึกษานี้ได้กำหนดแนวทางเลือกทั้งหมด 3 แนวทางเลือก ได้แก่ เส้นทางเลือกที่ 1 (เส้นทางตามผังเมืองรวมเมืองสระบุรี),เส้นทางเลือกที่ 2 (เส้นทางที่เชื่อมถนนสาย ข2 ช่วงที่ 1 กับถนนสาย ง3 บริเวณถนนสาย ง2 ตามผังเมืองรวมเมืองสระบุรี) และ เส้นทางเลือกที่ 3 (เส้นทางที่เชื่อมถนนสาย ข2 ช่วงที่ 1 กับถนนสาย ง3 บริเวณถนนสาย ค4 ตามผังเมืองรวมเมืองสระบุรี) ซึ่งผลการศึกษาพบว่าแนวเส้นทางที่ได้คะแนนมากที่สุดได้แก่ แนวทางเลือกที่ 2 รองลงมาคือ แนวทางเลือกที่ 3 และแนวทางเลือกที่ 1 ตามลำดับ ซึ่งผลของการศึกษาจะช่วยให้แผนการพัฒนาเมืองสระบุรีที่ต้องการแก้ปัญหาการจราจรที่ขาดการเชื่อมโยง (Missing link) มีความสมบูรณ์และมีความเหมาะสมที่สุดถ้าประเมินจากปัจจัยด้านต่างๆทั้งหมดแล้ว อย่างไรก็ตามการศึกษานี้เป็นเพียงการสำรวจเบื้องต้น ยังไม่รวมการสำรวจเชิงลึก เช่น การสำรวจจำนวนต้นไม้ที่ต้องประเมินค่าทดแทน ความเห็นของประชาชนในพื้นที่ ความสูงต่ำของพื้นที่ของแต่ละแนวเส้นทาง รวมถึงการขยายเขตทางในอนาคต ซึ่งคาดว่าอาจส่งผลกระทบต่อผลการศึกษาในระดับหนึ่ง