การวิเคราะห์ต้นทุนแฝงของโครงข่ายท่อประปาที่มีแรงดันต่ำ

บทคัดย่อ

ปัญหาการจัดการแรงดันในระบบโครงข่ายท่อประปาของ กปน. เป็นปัญหาที่มีมานาน โดยผู้ใช้บริการน้ำประปาต้องเผชิญกับแรงดันน้ำต่ำ บางช่วงเวลา ทำให้จำเป็นต้องติดตั้งเครื่องสูบน้ำและถังเก็บน้ำด้วยตนเอง ก่อให้เกิดภาระค่าไฟฟ้าและต้นทุนแฝงที่ผลักภาระไปสู่ผู้ใช้บริการโดยตรง อีกทั้งยังส่งผลกระทบต่อคุณภาพน้ำประปาอีกด้วย โดยการศึกษานี้ ได้บูรณาการข้อมูลสารสนเทศภูมิศาสตร์ของหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อนำมาวิเคราะห์ต้นทุนแฝงจากการติดตั้งเครื่องสูบน้ำของผู้ใช้บริการ พบว่า มีค่าไฟฟ้ารวมประมาณ 2.32 ล้านบาทต่อปี และต้นทุนค่าติดตั้งระบบเครื่องสูบน้ำ ค่าถังเก็บน้ำ และค่าซ่อมบำรุงรักษา มีมูลค่ารวมกันสูงถึง 43.95 ล้านบาท ขณะที่หาก กปน. ติดตั้งเครื่องสูบน้ำเสริมแรงดันที่ทางเข้าพื้นที่ศึกษา เพื่อรักษาแรงดันน้ำให้เพียงพอกับความต้องการจะเกิดค่าใช้จ่ายประมาณ 1.80 ล้านบาทต่อปี ซึ่งต่ำกว่าการติดตั้งเครื่องสูบน้ำ รายครัวเรือนอย่างมีนัยสำคัญ และจากผลการวิเคราะห์ความคุ้มค่าชี้ว่า หาก กปน. ติดตั้งเครื่องสูบน้ำเสริมแรงดัน จะมีอัตราส่วนผลประโยชน์ต่อต้นทุน เท่ากับ 13.29 และมูลค่าปัจจุบันสุทธิประมาณ 66.04 ล้านบาท โดยไม่เพิ่มภาระค่าไฟฟ้าแก่ผู้ใช้บริการ สะท้อนถึงความคุ้มค่า ทางเศรษฐศาสตร์ในการลดต้นทุนพลังงานและการแก้ไขปัญหาแรงดันน้ำ รวมทั้งช่วยยกระดับคุณภาพน้ำประปา แต่ทั้งนี้การติดตั้งเครื่องสูบน้ำเสริมแรงดันเป็นเพียงการแก้ไขปัญหาที่ปลายเหตุ การปรับปรุงระบบโครงข่ายท่อประปาและเพิ่มแรงดันน้ำให้สูงขึ้นจะเป็นแนวทางที่ยั่งยืนกว่าในการรองรับความต้องการในปัจจุบัน