การประยุกต์ใช้สถานีรับสัญญาณดาวเทียมแบบต่อเนื่องในการติดตามระดับน้ำบาดาล

บทคัดย่อ

น้ำบาดาลเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีความสำคัญที่ใช้ทั้งในภาคเกษตรและอุตสาหกรรม ต้องมีการบริหารจัดการอย่างเหมาะสม เพราะการใช้น้ำบาดาลในปริมาณที่มากเกินไปเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหาแผ่นดินทรุดตัว และจะส่งผลกระทบต่อโครงสร้างพื้นฐานต่าง ๆ งานวิจัยนี้จึงศึกษาการใช้ข้อมูลจากสถานีรับสัญญาณดาวเทียมแบบต่อเนื่อง (Continuously Operating Reference Station : CORS) ซึ่งกระจายตัวทั่วประเทศ เพื่อเป็นเครื่องมือที่ช่วยบริหารจัดการน้ำบาดาลในอนาคต โดยทำการประมวลผลค่าพิกัดทางดิ่งของสถานี CORS ด้วยวิธีการประมวลผลจุดเดี่ยวความละเอียดสูง (Precise Point Positioning : PPP) โดยใช้ซอฟต์แวร์เชิงวิจัย Bernese 5.4 ในแต่ละวันบนกรอบพิกัดอ้างอิงสากล ITRF2020 ของสถานี SPBR, AYYA, KTBN และ PKKT เพื่อนำมาวิเคราะห์หาความสัมพันธ์แบบเพียร์สันร่วมกับระดับน้ำบาดาลจากบ่อสังเกตการณ์น้ำบาดาลที่อยู่บริเวณใกล้เคียงกับสถานี CORS คือบ่อ GWA65, GWA9, 6008A016 และ PD63 โดยจับคู่ทดสอบเป็น 4 คู่ทดสอบคือ คู่ทดสอบที่ 1 SPBR-GWA65, คู่ทดสอบที่ 2 AYYA-GWA9, คู่ทดสอบที่ 3 KTBN-6008A016 และคู่ทดสอบที่ 4 PKKT-PD63 ผลการศึกษาพบว่า สถานี SPBR, AYYA, KTBN และ PKKT มีอัตราการทรุดตัวลง 3, 7, 3 และ 3 มม.ต่อปี ตามลำดับ ส่วนระดับน้ำบาดาลจากบ่อสังเกตการณ์ GWA65 เพิ่มขึ้น 1.64 ม.ต่อปี, GWA9 ลดลง 0.03 ม.ต่อปี, 6008A016 เพิ่มขึ้น 0.95 ม.ต่อปี และ PD63 เพิ่มขึ้น 0.15 ม.ต่อปี และเมื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างค่าพิกัดทางดิ่งกับระดับน้ำบาดาลของแต่ละคู่ทดสอบเป็นแบบรายวัน ได้ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (r) ของทั้ง 4 คู่ทดสอบคือ 0.08, 0.23, 0.38 และ 0.36 ตามลำดับ สามารถสรุปได้ว่า ค่าพิกัดทางดิ่งของสถานี CORS มีความสัมพันธ์กับระดับน้ำบาดาลจากบ่อสังเกตการณ์ที่อยู่บริเวณใกล้เคียงในระดับต่ำ เนื่องจากยังมีปัจจัยอื่นที่เกี่ยวข้องกับค่าพิกัดทางดิ่งของสถานี CORS ด้วย ดังนั้นจึงไม่สามารถใช้ค่าพิกัดทางดิ่งของสถานี CORS เป็นตัวชี้วัดเพื่อบริหารจัดการปริมาณน้ำบาดาลได้โดยตรง