การประเมินประสิทธิภาพการประมาณวัสดุในโครงการก่อสร้างภาครัฐด้วยแบบจำลองข้อมูลอาคารจาก SkethupBimTool

บทคัดย่อ

การสร้างแบบจำลองข้อมูลอาคาร (BIM) เป็นเทคโนโลยีการก่อสร้างที่รู้จักกันดีสำหรับการสร้างและจัดการข้อมูลโครงการก่อสร้างตลอดทั้งโครงการ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประยุกต์ใช้ BIM ในการแยกปริมาณวัสดุก่อสร้าง แล้วประเมินเทียบกับการคำนวณถอดปริมาณงานตามระบบการทำงานของทางราชการซึ่งอิงหลักเกณฑ์การคำนวณราคากลางงานก่อสร้างอาคาร และเพื่อระบุข้อจำกัดของการใช้ BIM กับ การถอดปริมาณงานสำหรับโครงการก่อสร้างของภาครัฐ โดยทำการสร้างแบบจำลองอาคารเสมือนจริงของแบบมาตรฐานอาคารสำนักงาน 2 ชั้น ของกรมการปกครอง ที่ออกแบบโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง ด้วยโปรแกรม SketchUp Pro 2024 และ SketchUpBimTool 1.5.8.4 ที่เป็นส่วนเสริมสำหรับการสร้างแบบจำลองฯ จากนั้นทำการถอดปริมาณงานจากแบบจำลองฯ และเปรียบเทียบกับปริมาณงานที่ได้จากการคำนวณตามหลักเกณฑ์การคำนวณราคากลางงานอาคาร การศึกษาพบว่า การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีการสร้างแบบจำลองอาคารเสมือนจริงในหมวดงานโครงสร้างมีความเหมาะสมในการปรับใช้งานกับการถอดปริมาณงานโครงการก่อสร้างของภาครัฐ โดยปริมาณวัสดุของงานโครงสร้างที่ได้จากแบบจำลองฯ มีความแม่นยำและตรงตามแบบก่อสร้างมีความคลาดเคลื่อนจาก BOQ เพียง 0.86 % ถึง -6.22 % แต่สำหรับงานสถาปัตยกรรมยังไม่เหมาะสมและยังต้องพัฒนาให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีขึ้น เนื่องจากปริมาณที่ได้ออกมาจากแบบจำลองฯ มีค่าความคลาดเคลื่อน 23.76 % ถึง -25.00 % นับว่าสูง แต่ก็ยังน้อยกว่าเกณฑ์ 30 % การศึกษาพบว่าเทคโนโลยีการสร้างแบบจำลองฯ ยังมีข้อจำกัดในงานสถาปัตยกรรมอยู่บางรายการ เนื่องจากความไม่สมบูรณ์ของโปรแกรม ในบางวัสดุกระบวนการสร้างแบบจำลองของโปรแกรมไม่สามารถสร้างได้เหมือนก่อสร้างจริงปริมาณวัสดุที่ได้จึงคลาดเคลื่อน เช่น โปรแกรมไม่สามารถออกปริมาณในรูปแบบนับจำนวนได้ และต้องทำการสร้างรายการแยกย่อยตามรายวัสดุขึ้นใหม่ในงานตกแต่ง เป็นต้น โดยภาพรวมแล้วการวิจัยนี้นำเสนอข้อมูลที่เป็นประโยชน์สำหรับผู้เชี่ยวชาญด้านอาคารของทางราชการที่ต้องการใช้ BIM ให้เกิดประโยชน์สูงสุด