การประยุกต์ระบบ SBR ในการปรับปรุงประสิทธิภาพบ่อเติมอากาศเดิม: กรณีศึกษามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิภาพและค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานระบบบำบัดน้ำเสียแบบ Sequencing Batch Reactor (SBR) ของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ ซึ่งทำการปรับปรุงระบบบำบัดน้ำเสียรวมจากเดิมที่เป็นระบบบ่อเติมอากาศ (Aerated Lagoon) จำนวน 2 บ่อ คือ 1) บ่อเติมอากาศ และ 2) บ่อผึ่ง  สามารถรองรับปริมาณน้ำเสียได้สูงสุดจำนวน 500 ลูกบาศก์เมตรต่อวัน เปิดใช้งานมาแล้วมากกว่า 40 ปี ให้เป็นระบบ Sequencing Batch Reactor (SBR) ซึ่งสามารถรองรับน้ำเสียได้สูงสุดจำนวน 1,000 ลูกบาศก์เมตรต่อวัน  ในพื้นที่บ่อบำบัดน้ำเสียเดิมขนาด 2,244 ตารางเมตร ซึ่งการปรับปรุงประกอบไปด้วย 1) การลอกตะกอน 2) การดาดผนังคอนกรีต 3) ติดตั้งปั๊มเติมอากาศ 4) ติดตั้งใบพัดเติมอากาศในบ่อผึ่ง และ 5) ติดตั้งอุปกรณ์ตรวจสอบคุณภาพน้ำก่อนปล่อยสู่ลำรางสาธารณะ ปรากฎว่าผลการวิเคราะห์ค่า BOD และ TKN ของน้ำเสียมีค่าเฉลี่ยในช่วงเปิดภาคการศึกษาเท่ากับ 71.10, 67.90 มิลลิกรัม/ลิตร และช่วงปิดภาคการศึกษาเท่ากับ 57.84, 45.65 มิลลิกรัม/ลิตร ตามลำดับ หลังการปรับปรุงพบค่าเฉลี่ยของประสิทธิภาพในการลดค่า BOD และ TKN คิดเป็นร้อยละ 72 และ 42 ตามลำดับ โดยมีค่าใช้จ่ายในการบำบัดน้ำเสียเป็นเงินจำนวน 1.65 บาทต่อลูกบาศก์เมตรน้ำเสีย ซึ่งประกอบไปด้วย 1) ค่าพลังงานไฟฟ้า  0.98 บาทต่อลูกบาศก์เมตรน้ำเสีย 2) ค่าวิเคราะห์คุณภาพน้ำ  0.40 บาทต่อลูกบาศก์เมตรน้ำเสีย และ 3) ค่าสารเคมีสำหรับปรับปรุงคุณภาพน้ำ 0.27 บาทต่อลูกบาศก์เมตรน้ำเสีย