การบำบัดน้ำเสียขุมเหมืองจากถ่านหินลิกไนต์ ด้วยเมมเบรนออสโมซิสแบบย้อนกลับ

บทคัดย่อ

การทำเหมืองแร่เป็นกิจการที่มีความจำเป็นเนื่องจากมีการใช้ทรัพยากรแร่เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาประเทศ อย่างไรก็ตามภายหลังการปิดเหมืองแร่ลงพื้นที่ดังกล่าวมักจะถูกปล่อยให้เป็นพื้นที่ถูกทิ้งร้างโดยขาดการจัดการการฟื้นฟูที่เหมาะสมและทำให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมตามมาได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเกิดน้ำขุมเหมือง (Sump) ที่เกิดการสะสมของน้ำในเหมืองแบบเปิดและมีคุณภาพของน้ำขุมเหมืองไม่ผ่านตามเกณฑ์มาตรฐานคุณน้ำในแหล่งน้ำผิวดินตามประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (พ.ศ. 2537) แหล่งน้ำประเภท 3 เนื่องจากน้ำขุมเหมืองมีค่า pH ต่ำ และมีปริมาณแมงกานีสละลายน้ำในปริมาณที่สูงมาก งานวิจัยนี้จึงได้ทำการศึกษาการบำบัดน้ำเสียขุมเหมืองจากถ่านหินลิกไนต์ด้วยเมมเบรนออสโมซิสแบบย้อนกลับ โดยตรวจวิเคราะห์คุณภาพของน้ำเสียขุมเหมืองที่บำบัดได้ (Permeate) พร้อมทั้งค่าใช้จ่ายในการเดินระบบ ผลการศึกษาพบว่าน้ำ Permeate ที่บำบัดได้มีค่า pH เป็น 4.4 และมีค่าการนำไฟฟ้า ค่าของแข็งที่ละลายในน้ำ ปริมาณแมงกานีสและปริมาณเหล็กที่หลงเหลือในน้ำ Permeate เท่ากับ 0.02 mS/cm, 0.01 ppt, 0.47 mg/L และ 0.04 mg/L คิดเป็นประสิทธิภาพในการกำจัดที่ 98.33%, 98.36%, 98.44% และ 87.10% ตามลำดับ โดยคุณภาพน้ำ Permeate สามารถผ่านตามเกณฑ์มาตรฐานคุณน้ำในแหล่งน้ำผิวดิน และยังสามารถนำน้ำ Permeate ไปใช้ประโยชน์ทดแทนการใช้น้ำประปาได้ สำหรับค่าใช้จ่ายในการบำบัดน้ำเสียขุมเหมืองมีการคิดอายุการใช้งานของระบบบำบัดอยู่ที่ 2 ปี พบว่ามีค่าใช้จ่ายเท่ากับ 35.26 บาทต่อลูกบาศก์เมตร คิดเป็นค่าน้ำประปาที่สามารถลดลงได้ 93,091.87 บาทต่อสองปี